ΘΥΜΑΜΑΙ ΑΠΟ ΠΑΙΔΑΚΙ ΑΥΤΗ ΤΗ ΓΙΟΡΤΗ ,ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΘΕΟΘΩΡΩΝ ΤΟΥ ΚΟΤΣΙΚΕΙΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ .

Θαύμα Αγίου Θεοδώρου Τήρων – Το θαύμα των κολλύβων
Η Ανάμνηση του θαύματος του Αγίου Θεοδώρου του Τήρωνος τιμάται από την Εκκλησία μας το πρώτο Σάββατο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής

Ο Ιουλιανός ο Παραβάτης, όταν βασίλευσε, θέλησε να επαναφέρει την ειδωλολατρική θρησκεία. Δι αυτό καταδίωκε σκληρά τους πιστούς χριστιανούς! Θέλησε ο ανόητος
να προσκυνούν και τιμούν οι άνθρωποι τα είδωλα και να περιφρονούν τον Αληθινό Θεό.

Ο θεομάχος υπέβαλλε τους χριστιανούς σε φρικτά μαρτύρια. Τους τρυπούσε την κοιλιά, τους έβγαζε τα μάτια τους, τους ξερίζωνε τα δάκτυλα, τους έκοβε τη γλώσσα,
χρησιμοποιούσε σούβλες, τηγάνια και τους τηγάνιζε σαν ψάρια. Οι ανδρείοι χριστιανοί τα υπέμειναν με γενναιότητα αφάνταστη.

Του έβαλε δε ο Σατανάς στο μυαλό ένα τρόπο με τον οποίον θα τους εξανάγκαζε τους χριστιανούς να φάνε ειδωλολατρικά φαγητά.

Γνώριζε ο άθλιος, ότι οι Χριστιανοί κατά την πρώτην εβδομάδα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, εξαγνίζονται με την νηστεία, την προσευχή, τις ακολουθίες. Κάλεσε λοιπόν
τον έπαρχο της Κωνσταντινουπόλεως και του είπε:
— Επειδή μεταχειρίσθηκα πολλούς τρόπους και δεν κατόρθωσα να πείσω τους Χριστιανούς να θυσιάσουν εις τα είδωλα και να φάνε από αυτά θέλοντας και μη.
Οι Χριστιανοί έχουν αυστηρή νηστεία όλη την Εβδομάδα αυτή μέχρι το Σάββατο. Διατάσσω λοιπόν να σηκωθούν όλα τα τρόφιμα από την αγορά και να μην υπάρχει τίποτε
σ’ αυτήν εκτός από εκείνα τα τρόφιμα και τα ποτά που θα δώσω εγώ και τα οποία θα είναι ραντισμένα με το αίμα των θυσιών μας. Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα αγοράσουν όλοι
τους από αυτά και αναγκασχικά θα φάνε από τα ειδωλόθυτα. Αν δε δεν θελήσουν να φάνε από αυτά, θα πεθάνουν από πείνα.

—Τώρα, είπε, ο κόλακας εκείνος Έπαρχος, καταλαβαίνω, όχι η καρδιά του βασιλέως είναι στα χέρια των θεών.

Το σατανικό αυτό σχέδιο το έθεσαν εις εφαρμογή. Απεσύρθησαν από την αγορά όλα τα τρόφιμα και τα ποτά. Πωλούσαν μόνον τα μεμιασμένα, τα ραντισμένα με το αίμα
των θυσιών.

Και αυτά μεν έκαμε ο Ιουλιανός. Ο Θεός όμως φρόντισε να προφυλάξει τους ευσεβείς πιστούς του. Έστειλε προς τούτο τον άγιον Θεόδωρο και παρουσιάσθηκε στον
Πατριάρχη, φανερά. Όχι σε όνειρο και του είπε:

—Σήκω γρήγορα και συγκέντρωσε όλους τους πιστούς. Πες τους να μη αγοράσει κανένας από τα τρόφιμα που πωλούν στην αγορά, διότι ο ασεβέστατος Ιουλιανός τα
μόλυνε με αίμα από τις θυσίες τους.

— Και πως, κύριε μου, μπορεί να προφυλαχθούν. Οι πλούσιοι ίσως, μπορέσουν, διότι έχουν παρακαταθήκη τροφίμων. Οι πτωχοί όμως που δεν έχουν ούτε μιας ημέρας
τρόφιμα, τι θα φάνε;

— Κόλλυβα θα φάνε. Του απήντησε ο Μάρτυς.

— Και τι είναι αυτά τα κόλλυβα;

— Σιτάρι βρασμένο είναι. Να βράσεις σιτάρι και να το μοιράσεις στους Χριστιανούς να φάνε. Στην πατρίδα μου, τα Ευχάϊτα αυτό το βρασμένο σιτάρι τα λέγουμε κόλλυβα.
Έτσι να κάμεις για να κρατήσεις το ποίμνιο σου αμίαντο και αμόλευτο.

— Και ποιος είσαι συ, Κύριε, τον ερωτά ο Πατριάρχης που φροντίζεις, για τη σωτηρία τη δική μας;

— Εγώ είμαι ο Μάρτυς του Χριστού Θεόδωρος και με έστειλε ο Κύριος να σας βοηθήσω στη δύσκολη αυτή στιγμή.

Αμέσως κατόπιν ο Πατριάρχης συγκέντρωσε τον πιστό λαόν του Χριστού, τους φανέρωσε τα διατρέξαντα λεπτομερώς. Οι Χριστιανοί αφού τα άκουσαν αυτά τρώγανε
κόλλυβα και έμειναν τα μολυσμένα τρόφιμα της αγοράς, μέχρις ότου αναγκάσθηκαν να τα αποσύρουν.

Οι Χριστιανοί από τη χαρά τους ευχαρίστησαν τον Θεό και τον καλλίνικο Μάρτυρα Θεόδωρο.

Το θαύμα αυτό των κολλύβων το εορτάζει η αγία μας Εκκλησία το πρώτον Σάββατον της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, το λεγόμενον Ψυχοσάββατον. Τότε τελείται και η
μνήμη του Αγίου Θεοδώρου.

Όλα τα σπίτια των Χριστιανών κάμνουν κόλλυβα και τα πηγαίνουν εις τους ναούς, χάριν των κεκοιμημένων. Την ημέραν αυτήν γίνεται επίσκεψις και εις τα κοιμητήρια,
όπου προσφέρονται υπό των οικογενειών κόλλυβα. Εις πολλά μέρη γίνεται υπό της Εκκλησίας δίσκος με κόλλυβα για κείνους, που πέθαναν χωρίς κληρονόμους και
δεν έχουν ποίος να τους μνημονεύσει καθώς και για κείνους, που σκοτώθηκαν στον πόλεμο ή χάθηκαν μακρυά στην ξενητειά.

_________________

Τὴν σπουδήν σου τῇ κλήσει κατάλληλον, ἐργασάμενη φερώνυμε, τὴν ὁμώνυμόν σου πίστιν, εἰς κατοικίαν κεκλήρωσαι, Παρασκευὴ Ἀθληφόρε· ὅθεν προχέεις ἰάματα, καὶ πρεσβεύεις ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.

Τήν πάσαν ἐλπίδα μου, εἰς σέ ἀνατίθημι, Μῆτερ τοῦ Θεοῦ, φύλαξον μέ ὑπό τήν σκέπην σου.

 

ΕΥΘΥΜΕΣ ΑΠΟΚΡΙΕΣ .ένα κείμενο του αείμνηστου Κωστή Φραγκούλη. ΑΠΟ ΤΟ ekriti.gr

Κρήτη

«Εύθυμες Αποκριές»- ένα κείμενο του αείμνηστου Κωστή Φραγκούλη

 

«Εύθυμες Αποκριές»

του Κωστή Φραγκούλη

Tις χρονιάρες μέρες, Χριστούγεννα, Πάσχα και Τριώδιο που περνούμε τώρα, λέω το παλιό λαϊκό “απόθεμα” Κατά την εορτή και το τροπάρι”. Το ίδιο θα πω και στη μέρα που αποχαιρετούμε, συν Θεώ, τις εύθυμες Αποκριές, για να πούμε σε στίχους το συναξάρι και τα δρώμενα του, στα δικά μας τα χρόνια στο Μ. Κάστρο. Για τους νεώτερους βεβαίως. Γιατί για τους παλαιότερους που τα ζήσαμε είναι περασμένες μας χαρές που δηγώντας τις να κλαίς. Μνήμες ζυμωμένες λοιπόν με το αξεδίψαστο νερό της νοσταλγίας είναι και η παρακάτω ρίμα που την πρωτοείπα σ’ ένα χορό αποκριάτικο του Συλλόγου των εν Ηρακλείω Σητειακών “Ο Μύσων

 

 

Τσι μεγάλες αποκρές, κουζουλαίνονται κι οι γρες και μαζί μ’ αυτές κι οι γέροι και θυμούνται τα παλιά, που πετούσανε αξέγνιοι στον αέρα, σαν πουλιά. Τί θα πει πως είναι γέροι. Τί θα πει πως είναι γριές; Πάντα νέες, δεν γερνούνε των ανθρώπων οι καρδιές. Μένουν ζωηρές δροσάτες για χαρές, για πανεγύρι αξεδιψαστες, κεφάτες σα να πίνουνε το σώμα τση ζωής μεσ’ στο ποτήρι ξέχειλο π’ αναθεμάτες που ‘χει την περίσσα γλύκα κι από πείρα σας το λέω, επειδή ‘ναι σαν της νιότης το ταγκό το τελευταίο.     Το θυμάστε το τραγούδι; τί σουξέ και τι χαμός! Ρεξεντά χορεύαμ’ όλοι βήμα κι αναστεναγμός. Μπελ επόκ στο Κάστρο τότε τώρα, τί να πω; – Αμοκ! πάντοτε. Μα τέτοιες μέρες δεν υπήρχε στην Ελλάδα σαν εδώ κεφάτο μέρος. Χαρτοπόλεμος στους δρόμους στις πλατείες και στα σπίτια και παντζουρλισμός πηγαίος κι όλοι στης χαράς τα δίχτυα. Αρματα και μασκαράδες μουσικές και μαζορέτες κολομπίνες, αρλεκίνιοι πριμαντόνες και σουμπρέτες καρναβάλι με πατέντα ξέφρενο, καραμπινάτο μια γωνιά της Βενετίας μέχρι το λιμάνι κάτω Τρεις Καμάρες, Μεϊντάνι, Πλατειά Στράτα, πήχτρα όλα σ’ ένα πέλαγο ευθυμίας εγιαλέσα – εγια μόλα και βοήθα μ’ Αηνικόλα Και στο Μπεντενάκι βράδυ με ολίγον φωτισμόν εγινόταν για τους νέους “Γέφυρα των Στεναγμών” χαλασμός κυρίου. Λύρες και βιολιά και μαντολίνα που δεν τάχε ουτε η Πάτρα ούτε κι η Κλεινή Αθήνα. Πέρασε όμως εκείνη η ωραία εποχή λες και τα πήρε σαν φύλλα του φθινόπωρου η βροχή. Κι έχουν γίνει μνήμη τώρα στους παλιούς που τάχουν ζήσει σαν κεράκι που ο χρόνος το φυσά για να το σβήσει.

Μα εκείνοι το προσέχουν κι άσβηστ’ όλοι το κρατούν να τους φέγγει ως στο τέλος της ζωής που περπατούν, γατί, τότε πως να ζήσεις, σαν δεν έχεις αναμνήσεις; Θα ‘μοιαζες με στρατοκόπο κουρασμένο κι ασπρομάλλη που πηγαίνει δίχως βέργα να κρατεί κι ένα βουργιάλι τον ανήφορο το δρόμο και νερό ένα φλασκάκι σαν διψά για να το πίνει κάθε λίγο και λιγάκι για να παίρνει νιο κουράγιο. αχ! τα νιάτα τα παντέρμα! γαι να φτάξει κουτσα – κούτσα, στση γλυκειάς ζωής το τέρμα… Οι καρδιές λοιπόν εκείνες, σας το λέω σοβαρά ερωτεύονται ακόμη κι ανατρέπουνε τη γνώμη πως τα νιάτα τα καημένα είναι μόνο μια φορά! Κι ως παθός το βεβαιώνω και αυτό, δεν είν’ ντροπή. πως ο έρως έχει πάντα στην καρδιά κάτι ναπει, ότι η ζωή ‘ναι ωραία μέχρι τέλους – χαρωπή έστω κι αν ακόμη σ’ έχουν οι δικοί σου στο ΚΑΠΗ… που σημαίνει, τέρμα σ’ όλες ταις του βίου ηδοναίς για το ισχυρό το φύλο και δια το ασθενές. Αποχαιρετάς τα πάντα και ρωτάς, γιατί και γιάντα όσο και αν επιμένεις να σου πουν μην περιμένεις. Θα μπορούσα να πω κι άλλα μα τ’ αφήνω να θωρεί σαν την αλεπού του Αισώπου όχι ο τόπος, μα η ώρα δυστυχώς με λοιδωρεί κι ως φινάλε θα σας πω κάτι ακόμη χαρωπό. Μια ρίμα που την ήβγαλε άνθρωπος που κατέχει σαν αρμηνιά και συμβουλή καθένας να την έχει. Αφού υπάρχει θάνατος και το κορμί θα λιώσει τί θα τα κάμουν τα λεφτά στσι τράπεζες καμπόσοι Στον κάτω κόσμο δεν περνούν χοτζέτι τωσε κάνω για κείνο ας τα ξοδεύγουνε αβέρτα στον Απάνω

Στα γλέντια στσι ξεφάντωσες ακόμη εδά που ζούνε, γιατί άλλοι σαν θα φύγουνε θα τα χαροκοπούνε κι ίσως αντί συχωρεμούς και να τσι βλαστημούνε. Το είπε κι ο Επίκουρος σοφός πολύ σπουδαίος σαν αρμηνιά και σύσταση πλαγίως μα κι ευθέως τώρα που έχετε καιρό γλεντάτε όσο μπορείτε γιατί αργότερα πικρά θα το μετανοείτε. Κι ο ύστερος μετανοιωμός καθένας το κατέχει Πληγή βαθειά ‘να στην καρδιά που γιατρεμό δεν έχει καθώς εγώ να κάνετε που κάτω δεν τοβάνω και σα να είμαι λεύτερος ότι μ’ αρέσει κάνω. Και, όλο ετσα θα το λαλώ στα εκατό να φτάσω και ύστερα θα το σκεφτώ αν πρέπει να γεράσω… Γιατί κοντοζυγώνω τα όμως δεν είμαι γέρος γι αυτό στους Ολυμπιακους λέω να πάρω μέρος. Για κείνο προγυμνάζομαι έστω με δεκανίκι να πάρω ένα μετάλιο κι έγω για κάποια νίκη και δυο αν πάρω φόρα σαν τον παλιό, τον ξακουστο το Ρόδιο Διαγόρα… Εδώ τελείωσε η ρίμα πριν αφήσ’ όμως τοβήμα υστερόγραφο σας κάνω τώρα και στα υστερνά να μην κλείνετε την πόρτα τση χαράς όταν περνά Ο,τι μέρα, όποια ώρα πρωί, βράδυ – νυχτωπά γαιτί, δεν το συνθίζει δυο φορές να τη χτυπά. Ετσι κάνωμε στο ΣΤΕΚΙ πούχωμε οι Στειακοί κι ανοιχτή πάντα τη βρίσκει και δεν πάει παρακεί και τη φέραμε κι απόψε στης Απόκριας τη βοή να τη μοιραστούμε ίσια όλοι μέχρι το πρωί. Καιν’ αλληλοευχηθούμε μια φωνή και μια καρδιά συν θεώ πάλι του χρόνου όλοι εδώ τέτοια βραδιά. Κάτι θα μπορέσω ακόμη δυνατά για να ακουστεί όξω νου απόψε όλοι και καλή Σαρακοστή.

Αποκριάτικα έθιμα στην Κρήτη ΑΠΟ ΤΟ ekriti.gr

 

 

 

 

 

Η Κρήτη, πλούσια σε παραδόσεις, έχει και τις Απόκριες να επιδείξει  πολλές όμορφες τελετουργίες.
 Τα καρναβάλια μπορεί να έχουν επικρατήσει σχεδόν πλήρως σε όλη την επικράτεια του νησιού, σε ορισμένες περιοχές όμως τα έθιμά μας αναβιώνουν σε όλο τους το μεγαλείο.

Η  Γέργερη του Νομού Ηρακλείου για παράδειγμα αλλά και τα χωριά του Ρεθύμνου, είναι που κρατάνε έως και σήμερα αναλλοίωτα τα περισσότερα αποκριάτικα έθιμα.

Σιβιανή μάσκα
Νότια του Νομού Ηρακλείου, στο χωριό Σίβα, η παραδοσιακή μάσκα του χωριού είναι μια από τις πιο εντυπωσιακές του Ελληνικού και του ευρύτερου μεσογειακού χώρου και από ότι πιστεύεται ήταν και μοναδική. Μέχρι και την δεκαετία του 1960, ήταν πολύ στα «φόρτε» της η Σιβιανή μάσκα. Γίνονταν με τη ρίζα του φυτού Αγαύη, του φυτού Αθάνατος όπωςονομάζεται στην Κρήτη. Το συγκεκριμένο φυτό παλιότερα χρησιμοποιούνταν για να φτιάξουν και σκοινιά. Φυτό που βρίσκεται σε αφθονία στη περιοχή της Μεσαράς εξαιτίας των καλών κλιματολογικών συνθηκών.

Λίγες μέρες πριν τις Απόκριες, ξερίζωναν το φυτό και με μία αριστοτεχνική διαδικασία έφτιαχναν τη μάσκα. Ζωγράφισαν άσπρα δόντια για να διακρίνεται η μάσκα τη νύχτα. Ομάδες 5-6 ατόμων φορώντας τη μάσκα κάνουν βόλτες στο χωριό και επισκέπτονται διάφορα σπίτια του χωριού.

Γάμος
Στη Γέργερη, ένα ζευγάρι όσο πιο άσχετο και αταίριαστο μεταξύ του, μεταμφιέζεται ως νύφη και γαμπρός και κάνουν το γύρο του χωριού.

Λεράδες
Η πιο χαρακτηριστική μεταμφίεση των Κρητών. Συναντόνται παντού σε όλη την επικράτεια του νησιού. Μασκαράδες με δεμένες γύρω από τη μέση τους και τα χέρια τους μεγάλες κουδούνες, κατά κύριο λόγο κουδούνια των αιγοπροβάτων. Στη νότια Κρήτη, οι Λεράδες έχουν αρχηγό το λεγόμενο Αράπη, που είναι ντυμένος με μαύρες προβιές προβάτων.

Αρκουδιάρηδες και αρκουδιάρικος χορός
Ένα εξαιρετικά εντυπωσιακό έθιμο που διασώζεται στη Γέργερη είναι οι αρκουδιάρηδες. Βγαίνουν στους δρόμους από τις παραμονές της αποκριάς αλλά και την Καθαρά Δευτέρα, δημιουργώντας πανδαιμόνιο με τους ήχους των κουδουνιών και χορεύοντας το δικό τους ξέφρενο αποκριάτικο χορό.
 

ΑΠΟΚΡΙΑΤΙΚΟΙ ΧΟΡΟΙ

Αράπικος

Ήταν ένας εύθυμος, σατυρικός και «ελευθεριάζων» χορός (όπως τον χαρακτηριζει ο δάσκαλος και λαογράφος Στ. Αποστολάκης στο βιβλίο του «Τα λαογραφικά του χορού στη Δυτική Κρήτη»). Σύμφωνα με τους ερευνητές Γιάννη Παναγιωτάκη και Γιώργη Λαγκαδινό ,ο αράπικος χορευόταν σε όλη την Κρήτη. Μερικές φορές μάλιστα κατέληγαν σ\’ αυτόν, τα ξημερώματα, ακόμη και γαμήλια γλέντια!

Όταν είχαν αποχωρήσει τα γυναικόπαιδα, οι τελευταίοι άντρες γλεντιστάδες επιδίδονταν στον αράπικο, μιμούμενοι ερωτικές κινήσεις ανάμεσα σε άντρα και γυναίκα (δυο μεταμφιεσμένοι άντρες, ο ένας σε γυναίκα κι ο άλλος, «μουζωμένος», δηλαδή μουτζουρωμένος, σε «αράπη»), και συμβόλιζαν έτσι την έντονη ερωτική επίδοση του νεόνυμφου ζευγαριού (που κι αυτό είχε ήδη αποχωρήσει για ύπνο). Η μίμηση αυτή δεν εθεωρείτο προσβλητική, γιατί ξεσπούσαν σε ευχετικά επιφωνήματα «άντε και καλούς απογόνους» κ.τ.λ.

Συνήθως βέβαια, όπως φαίνεται, ο αράπικος χορευόταν τις απόκριες. Η μορφή του παραπέμπει καθαρά σε αρχαία διονυσιακά δρώμενα, σε γιορτές γονιμότητας για τη φύση κ.τ.λ., πράγμα που δεν είναι ασυνήθιστο στην Κρήτη, όπως και σε όλη την Ελλάδα βέβαια. Ανάλογα δρώμενα με έντονα στοιχεία αρχαίων τελετών γονιμότητας (π.χ. ψεύτικα γενητικά όργανα κρεμασμένα σε μεταμφιεσμένους ή σε ανδρείκελα, δηλαδή ομοιώματα ανθρώπων) παρατηρούνται και σε άλλα κρητικά αποκριάτικα έθιμα, όπως ο «Καντής» στην επαρχία Αμαρίου και ίσως και αλλού, που σατιρίζει τον Τούρκο ιεροδικαστή (καδή). Αλλο αποκριάτικο έθιμο με στοιχεία ερωτικής σάτιρας (δηλαδή γονιμικά στοιχεία) είναι ο «Καουκάς», που γίνεται ακόμη, μερικές φορές, στο Μελιδόνι Μυλοποτάμου του νομού Ρεθύμνης (αρπαγή κοπέλας από σαρακηνό και εικονικός γάμος) κ.λ.π. Ίσως λοιπόν ο αράπικος δεν είναι «εισαγόμενος» χορός, αλλά κατάλοιπο αρχαίων εθίμων, και το όνομά του να προέρχεται από τη μεταμφίεση του συμβολικού «άντρα» σε «αράπη». Η μεταμφίεση αυτή οφειλόταν πιθανόν στην ιδέα για την …έντονη σεξουαλική επίδοση των κατοίκων της Αφρικής, που ήταν γνωστοί στην Κρήτη μόνον ως δούλοι, αχθοφόροι ή κουρσάροι πολεμιστές, και φυσικά ήταν αδύνατον να προσεγγιστούν με τα σημερινά κοινωνικά και πολιτισμικά δεδομένα (δεν υπάρχει, δηλαδή, ρατσισμός σ\’ αυτή την παλιά αντιμετώπιση, αλλά οφειλόταν σε ιστορικές και κοινωνικές συγκυρίες – τις ίδιες που προκάλεσαν και τη μορφή του «αράπη»-στοιχειού των παραμυθιών του παλιού καιρού)…
 

Zερβόδεξος

Ένας ένας εύθυμος και κωμικός χορός και ταιριάζει με το πνεύμα των Αποκριών.
Ονομάζεται ζερβόδεξος γιατί οι χορευτές χορεύουν πότε με κατεύθυνση προς τα ζερβά (αριστερά) και πότε προς τα δεξιά. Η αλλαγή της πορείας γίνεται όταν ο λυράρης παίξει κάποιο συγκεκριμένο υψηλό φθόγγο. Οι συνεχείς αυτές στροφές συμβάλλουν στην εύθυμη ατμόσφαιρα του χορού, πολύ περισσότερο όταν, συχνά, ο λυράρης «κατευθύνει» τους χορευτές έξω απο το καφενείο ή την πλατεία, όπου γίνεται το γλέντι ή πάνω σε τοίχους, σε ρυάκια κ.λ.π.

Στο χορό λέγονταν συνήθως σατιρικές μαντινάδες (πολλές με αποκριάτικο θέμα), όπως οι παρακάτω:
Ηρθανε πάλι οι γι-Αποκρές κι όλοι κουζουλαθήκαν
κι οι γράδες κι οι μπαμπόγριες σαν κοπελιές ντυθήκαν.
Τσι μηζηθρόπιτες θωρώ απάνω στο τραπέζι
μα η κοιλιά μου ειν’αδειανή και σαν τη λύρα παίζει.
Ελάστε να γλεντήσομε, μασκάρες να ντυθούμε
τσι κουζουλούς να κάνομε, να μην κουζουλαθούμε!
Απόσταν εγεννήθηκα δεν ήφαγα λαζάνια (είδος ζυμαρικού)
μα τσ’αποκρές τα ψήσαμε κι ήφαγα δυο καζάνια.
Ήφυγε δα κι η γι-αποκρά, με γλέντια με τραγούδια,
και ήρθεν η Σαρακοστή μ’ελιές και με λουμπούνια!
Ο Λαζανάς ψυχομαχεί κι ο Μακαρούνης κλαίει
κι ο Κρόμμυδος σουσουραδεί και στο τραπέζι βγαίνει!
Ο Κρέως εξεψύχησε κι ο Τύρος αποθαίνει
και ο καημένος ο Κουκιάς μεσ’ στο τραπέζι μπαίνει.

Τα Χελιδονίσματα: Τα κάλαντα της Άνοιξης AΠΟ ΤΟ ekriti.gr

Τα Χελιδονίσματα: Τα κάλαντα της Άνοιξης ..

 

 

 

Μάρτης. Πρώτος μήνας της άνοιξης και για να τον καλοπιάσουμε -γιατί ξέρετε τι λένε για το Μάρτη (Μάρτης , γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης και σαν τύχει και θυμώσει, μες στο χιόνι θα μας χώσει.)- είπαμε να θυμηθούμε ένα παλιό έθιμο. Τα χελιδονίσματα, τα κάλαντα της άνοιξης!

Το έθιμο του καλαντίσματος της Άνοιξης χάνεται στα βάθη των αιώνων, τότε που ακόμη ο Μάρτης ήταν ο Πρώτος μήνας του χρόνου και για να τον προϋπαντήσουν έψελναν ευχές και κάλαντα . 
Στο Βυζάντιο, ακόμη και μετά την καθιέρωση του Γενάρη σαν πρώτου μήνα του έτους, συνέχισαν να υμνούν με κάλαντα τον Μάρτη και να υποδέχονται με αυτά την Άνοιξη

Σύμφωνα με το έθιμο το πρωί της 1ης Μαρτίου, τα παιδιά τριγυρνoύσαν από σπίτι σε σπίτι κρατώντας ένα αρθρωτό ομοίωμα χελιδονιού, την «χελιδόνα» η οποία ήταν στολισμένη με φύλλα κισσού και ζουμπούλια, και τραγουδούσαν – σε διάφορες παραλλαγές – το παρακάτω τραγούδι:
 

Ο Μάρτης ήρθε με χαρές και με δροσιές γεμάτος, όλα τα έχνη τα κακά να μη φανεί η φανιά ντως,

Όξω ψύλλοι και κοριοί, όφιδες και μποντικοί, κολισαύρες και λιακόνια, όξω απού τ΄ αφεντικού το στρώμα.

Το χελιδόνι να ‘ρχεται , στο σπίτι να φωλεύγει, και να του δίδετε θροφή να παίρνει να μισέβγει

Να πηαίνει εις την έρημο, να είναι φορτωμένο, να τρώει να ευφραίνεται κι αυτό το βλοημένο

Δώστε και μας τον κόπο μας, ό,τι είναι ο ορισμός σας και ο Χριστός μας πάντοτε να είναι ο βοηθός σας,

Χρόνους πολλούς να ζήσετε, πάντα ευτυχισμένοι σωματικά και ψυχικά να είστε ευτυχισμένοι .

---

Με το τραγούδι αυτό καλωσόριζαν τα χελιδόνια και μαζί μ’ αυτά την άνοιξη.

Καλό μήνα και καλή άνοιξη σε όλους!